Stobnica

Sołtys: Joanna Kalupa

Pierwsza wzmianka źródłowa o Stobnicy, jako o wsi Stopnicz pochodzi z 1388 roku i wymienia rycerza Janusza (prawdopodobnie z rodu Nałęczów) jako właściciela. Stobnica na początku wieku XV stała się miastem. Wiemy to z wykazu miast wystawiających wojowników w 1458 roku na wojnę z Krzyżakami. Osobą, która przyczyniła się do uzyskania przez wieś praw miejskich mógł być wojewoda poznański Sędziwój Świdwa, herbu Nałęcz, który w 1403 roku określany jest jako właściciel Stobnicy. W wieku XVI i na początku XVII część lub całość dóbr stobnickich należała do rodzin Ostrorogów i Czarnkowskich. W 1628 roku miasto, gdy należało do rodziny tych drugich było już w stanie upadku. Jako przyczyny tego stanu rzeczy sprawozdanie kościelne z ww. roku wymienia: złe czasy i okrucieństwo dziedziców, co miało spowodować wyludnienie ośrodka miejskiego. Prawa miejskie Stobnicy odebrały władze pruskie w 1797 roku.

Pod koniec XIX wieku we wsi mieszkało prawie 300 osób w 28 domach, działał tu też młyn. W 1931 roku żyło w Stobnicy 256 mieszkańców osiadłych w 34 domach. Wieś stale się wyludnia. W 2023 roku mieszkało tu tylko 118 osób.

W XIV wieku powstał tu kościół pw. Św. Wojciecha. Do 1811 roku działała osobna parafia Stobnicka, która zakończyła swoją działalność po zamknięciu kościoła z powodu złego stanu technicznego. Świątynie zdemontowano około połowy lat czterdziestych XIX wieku. W 1580 roku działały tu dwa młyny: „Kaszuba” i „Górny”. W 1520 roku miasto uzyskało zezwolenie na budowę mostu przez Wartę, nigdy on jednak nie powstał. W 1756 roku działała na terenie Stobnicy huta żelaza, zorganizowana przez Leona Raczyńskiego, kasztelana sądeckiego. Większość surowców potrzebnych do wytopu sprowadzano, gdyż miejscowe rudy były zbyt niskiej jakości. Przez wieś przeprowadzono na początku XX wieku linię kolejową i wybudowano most przez Wartę. Linię jednak zamknięto w 2000 roku, a most niszczeje do dzisiaj. W 2020 roku został on wpisany do rejestru zabytków.

W Stobnicy zarejestrowana jest fundacja Fauna Polski.