43 rocznica Sierpnia 1980

Burmistrz Obornik Tomasz Szrama wraz z Władzami Samorządowymi Powiatu Obornickiego Starostą Zofią Kotecką oraz Wicestarostą Waldemarem Cyrankiem oddali hołd bohaterom Sierpnia 80. Z okazji 43 rocznicy wydarzeń sierpniowych złożyli kwiaty pod pomnikiem Solidarności.

31 sierpnia mijają 43 lata od podpisania przez rząd PRL porozumień ze strajkującymi robotnikami w Stoczni Gdańskiej, dzień wcześniej podpisano porozumienie w Szczecinie. Dzięki temu po raz pierwszy w historii naszego kraju władze, przynajmniej na papierze wyraziły zgodę na m.in.: wolne związki zawodowe, zniesienie cezury, a robotnicy oficjalnie uzyskali prawo do strajku oraz wolne soboty.  W sumie strona rządowa i strajkujący podpisali 21 postulatów, które miały zmienić na lepsze życie w Polsce.

Pierwsze strajki rozpoczęły się już w lipcu 1980 roku w Świdniku i Lublinie. 14 sierpnia rozpoczął się strajk w Stoczni Gdańskiej, wśród postulatów robotników znalazły się postulaty dotyczące przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz  i Lecha Wałęsy, oraz zwolnionych za działalność w niezależnych od władzy wolnych związkach zawodowych. 15 sierpnia strajki ogarnęły całe Trójmiasto. Tego też dnia na teren stoczni musiał dostać się Lech Wałęsa, który przebywał po za jej ternem.  W nocy z 16 na 17 sierpnia powstał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, któremu przewodniczył Lech Wałęsa. Na Trójmiasto przez cały sierpień patrzyła cała Polska, robotnicy walczyli bowiem nie tylko o swoje prawa, ale o prawa Polaków.

Rozmowy między stroną rządową a komitetem były długie, władza długo nie mogła pogodzić się bowiem z tym ze musi pójść na ustępstwa. 21 sierpnia władze wysłały do Gdańska komisję rządową z wicepremierem Mieczysławem Jagielskim, a do Szczecina z wicepremierem Kazimierzem Barcikowskim. 30 sierpnia władze podpisały porozumienie ze strajkującymi w Szczecinie, 31 sierpnia w Gdańsku.

Lata osiemdziesiąte również w Obornikach miały swoich bohaterów, zarówno tych bardziej znanych, jak i tym szarych działaczy, o których dziś historia trochę zapomniała. Wydarzenia w kraju w 1980 roku przyczyniły się do powstania silnych związków, także na terenie naszego miasta. Komitety Solidarności powstały w wielu zakładach pracy w tym m.in. tych największych, jak Fabryki Mebli, Kombinat Metalplast, czy Zakłady Mięsne. Pod koniec 1980 roku utworzono w mieście Międzyzakładowy Komitet Koordynacyjny NSZZ Solidarność Miasta i Gminy Oborniki przy Kombinacie Metalplast. Adres Komitetu znajdował się jednak w prywatnym mieszkaniu jego przewodniczącego, nieżyjącego już Zbigniewa Piaseckiego przy ulicy Powstańców Wielkopolskich 56. Zastępcą Piaseckiego został działacz Solidarności z Zakładów Mięsnych – Błażej Stasiak. Silna grupa związkowa zawiązała się także już we wrześniu 1980 roku w Fabryce Mebli, a jej liderem został Julian Kubiak.  Komitet Koordynacyjny wspomagał w działaniach małe komitety zakładowe oraz struktury wiejskie. Ówczesny działacz Solidarności, Błażej Stasiak w publikacji „Oni tworzyli Solidarność” wspomina następująco: 

„Sierpień 1980 roku zastał mnie na… długotrwałym zwolnieniu lekarskim, na którym przebywałem od czerwca. Miałem wtedy duże problemy z ukła­dem krążenia, cierpiałem na zapalenie żył. Mimo poważnej choroby, bardzo interesowałem się jednak tym, co dzieje się w Gdańsku. Z oficjalnych mediów nie­wiele można było się dowiedzieć, więc słuchałem polskich rozgłośni nadających z Zachodu. Na podstawie tych informacji oraz opowieści krążących wśród ludzi do­szedłem do przekonania, że szykuje się w Polsce przełom.”

Według późniejszego, pierwszego po wolnych wyborach burmistrza Obornik Juliana Kubiaka – wydarzenia z sierpnia 1980 r. obudziły w Polakach większe poczucie społeczne i religijne.  

Oprac. Krzysztof Nowacki