Biblioteka Pedagogiczna świętowała swoje 70-lecie
Każdy jubileusz jest okazją do spojrzenia wstecz i podsumowania działalności. W tym roku przypadł jubileusz 70-lecia istnienia i działalności Biblioteki Pedagogicznej w Obornikach.
Zaproszeni goście wysłuchali wykładu Wojciecha Matelskiego i Barbary Olgii Krause-Matelskiej z fundacji Nasze Podwórko, którzy przytoczyli historię nauczycielstwa i edukacji na ziemiach polskich. Jubileusz biblioteki stał się również okazją do podziękowań.
Licznie przybyli goście wyrażali uznanie dla dorobku i osiągnięć biblioteki. Pod adresem obecnych i byłych pracowników skierowano wiele ciepłych słów oraz życzeń. Po części oficjalnej wszyscy uczestniczy spotkania zostali zaproszeni do zjedzenia kawałka okolicznościowego tortu, by następnie wspominać przeszłość i cieszyć się teraźniejszością.
Historia biblioteki
Pedagogiczna Biblioteka Powiatowa w Obornikach została powołana decyzją Wydziału Oświaty Powiatowej Rady Narodowej w 1952 roku. W archiwum Biblioteki zachowało się pismo z 24 kwietnia 1952 roku przesłane przez Pedagogiczna Bibliotekę Wojewódzką w Poznaniu do Kierownika PBP Zofii Pawlak z prośbą o pokwitowanie odbioru jednego regału bibliotecznego. Pomieszczenie biblioteczne usytuowano w ciasnym lokalu na poddaszu Szkoły Podstawowej nr 1 zajmowanym wspólnie z Zarządem Oddziału Powiatowego Związku Nauczycielstwa Polskiego. Swoje obowiązki pełniła od kwietnia 1952 roku do kwietnia 1957 roku. Łączyła pracę w Bibliotece z pełnym etatem nauczyciela matematyki, byciem instruktorem w Związku Harcerstwa Polskiego oraz instruktorem przedmiotowym zespołu matematycznego. Księgozbiór na początku niewielki – mieścił się w jednej szafie, zaś z zasobów korzystały zaledwie 34 osoby. Trudne początki powstawania Biblioteki opisała w zachowanej kronice „Uporządkowanie i skatalogowanie tylu książek, które za jednym razem otrzymałam, wymagało wielu godzin pracy. W międzyczasie zaczęły napływać nowe książki i czasopisma przydzielone przez Wojewódzka Bibliotekę Pedagogiczną w Poznaniu, która jako jednostka nadrzędna zaopatrywała naszą bibliotekę również przez następne lata” [Kronika PBP w Obornikach]. W celu zachęcenia nauczycieli do korzystania z Biblioteki Zofia Pawlak tworzyła i przekazywała wykazy książek instruktorom zespołów przedmiotowych, organizowała wystawy z okazji konferencji nauczycielskich oraz metodycznych konferencji przedmiotowych.
1 kwietnia 1957 roku kierownictwo objęła Irena Pietz. Księgozbiór liczył wówczas 1873 tomy i 68 roczników oprawionych czasopism. Oprócz funkcji kierownika PBP Irena Pietz była kierownikiem Wydziału Pedagogicznego ZNP. Sytuacja Biblioteki poprawiła się wyraźnie w 1959 roku, tj. od chwili usamodzielnienia bibliotek powiatowych pod względem gospodarczymi i organizacyjnym. W skrupulatnie prowadzonej kronice – nagrodzonej w 1965 roku wyróżnieniem w konkursie na najlepszą kronikę PBP – znajdujemy informacje dotyczące nie tylko stanu księgozbioru, liczby wypożyczeń i korzystających czytelników, ale również przeniesienia 13 maja 1961 roku Biblioteki do nowych, wygodnych pomieszczeń – dwóch sal dzielonych z klubem nauczycielskim ZNP w tym samym budynku szkoły.
Wspomaganiu pracy nauczycieli służył system konferencji rejonowych, do którego zaczęli się włączać kierownicy powiatowych bibliotek pedagogicznych. Jedna z tych narad zorganizowana została w Obornikach „Dnia 7 czerwca 1962 r. bibliotekarze PBP uczestniczyli w konferencji rejonowej w Objezierzu (pow. Obornicki), aby obejrzeć rezultaty pracy tamtejszej pedagogicznej biblioteki. Intensywna praca kierownika biblioteki I. Pietzowej odbywała się w tym wypadku w okresie poprzedzającym konferencję, a polegała na zestawieniu bibliografii oraz dostarczeniu materiałów do zagadnienia „Współpraca szkoły z domem”, które było przedmiotem referatu i dyskusji. Uczestniczący w obradach zespołu kierownicy PBP włączyli się do dyskusji. Przy omawianiu metod pracy tej konferencji w lokalu pedagogicznej Biblioteki w Obornikach podkreślono obowiązki PBP przy prowadzeniu konferencji rejonowych metodą seminaryjną.”… [Biblioteki województwa poznańskiego w latach 1945-1954, Warszawa 1956, s. 51].
Następował dalszy, harmonijny rozwój placówki. Biblioteka nadal mieściła się w budynku Szkoły Podstawowej nr 1, a zajmowane przez nią sale okazywały się zbyt małe przy zwiększającym się systematycznie księgozbiorze. Początkowo czytelnikami byli tylko nauczyciele, w późniejszym okresie osoby studiujące zaocznie, uczniowie klas maturalnych oraz wszyscy chętni. Książki kupowano głównie z myślą o pedagogach, ale wzrastające kwoty w budżecie pozwalały również na zakup książek naukowych, skryptów, encyklopedii, poradników i beletrystyki, a także lektur szkolnych. Oprócz gromadzenia i udostępniania książek pracownicy Biblioteki przygotowywali bibliografie i gotowe zestawy literatury na określone tematy, bibliografie wspierające samokształcenie nauczycieli oraz wspólnie z Związkiem Nauczycielstwa Polskiego konferencje rejonowe. W 1979 roku księgozbiór liczył on 20 789 woluminów.
31 sierpnia 1981 roku Irena Pietz, wieloletnia kierowniczka Biblioteki, przeszła na emeryturę, a jej miejsce zajęła Emilia Nowak. We wrześniu tego roku Biblioteka przeniosła się do budynku przy ul. Mickiewicza 4 i zajęła pomieszczenia na pierwszym piętrze, gdzie wcześniej mieścił się internat. Biblioteka systematycznie w ciągu kolejnych lat modernizowała swoje wnętrze i wymieniała stare sprzęty na nowe dostosowując pomieszczenia do nowych zadań. Powiększała również swoje zbiory, które na koniec grudnia 1981 roku liczyły 21 692 woluminów.
W tym czasie Biblioteka poszerzyła swoją działalność o opiekę nad bibliotekami szkolnymi. Kierownik Emilii Nowak, wielokrotnie je odwiedzała, służyła pomocą i radą bibliotekarzom szkolnym oraz zespołom samokształceniowym prowadzonym przez Irenę Pietz – pracującą w Bibliotece do 1991 roku wymiarze ½ etatu. Placówka prowadziła również lekcje biblioteczne dla uczniów szkół podstawowych i średnich. Jednocześnie pracownicy Biblioteki uczestniczyli w konferencjach oraz doskonali swój warsztat pracy.
1 września 1987 roku kierownictwo Biblioteki Pedagogicznej objęła Janina Walkowiak. W 1993 roku rozpoczęła się komputeryzacja placówki. Zakupiono pierwszy komputer, a pracownicy uczyli się na kursach komputerowych. W grudniu tego roku Janina Walkowiak podjęła decyzję o zakupie programu komputerowego MOL. Od stycznia 1994 roku rozpoczęto tworzenie komputerowej bazy danych, kupiono drugi komputer oraz kody na książki i od stycznia 1995 roku rozpoczęto komputerową obsługę czytelników. W kwietniu baza liczyła 28761 opisów. Zakup trzeciego komputera pozwolił na uruchomienie w 1996 roku opcji samodzielnego wyszukiwania książek przez czytelników w komputerowej bazie danych. Wprowadzony wówczas system był nowością w świecie bibliotekarskim, a Biblioteka w Obornikach jako pierwsza w Polsce biblioteka pedagogiczna zastosowała nowatorski sposób pracy biblioteki oparty na wykorzystaniu komputera w pracy bibliotekarza. Nadal Biblioteka wspierała bibliotekarzy szkolnych podczas cyklicznych spotkaniach samokształceniowych, organizowała wyjazdy integracyjne i metodyczne. Na przełomie 2001/2002 roku biblioteka została odnowiona według projektu lokalnej artystki, zyskując nowoczesny – w tamtym czasie – wygląd.
1 września 2007 roku kierownikiem placówki została Anna Ostrowska (od 2010 roku kierownik Filii PBP w Środzie Wielkopolskiej). Obok swoich najważniejszych funkcji – gromadzenia, opracowywania i udostępniania zbiorów – Biblioteka kontynuowała realizację dodatkowych zadań: organizowanie i prowadzenie zespołów samokształceniowych oraz instruktaż metodyczny dla nauczycieli bibliotekarzy, wspieranie nauczycieli w prowadzeniu lekcji bibliotecznych, współudział i pomoc przy organizowaniu wystaw, konkursów i imprez bibliotecznych.
Obecnie Biblioteka udostępnia księgozbiór liczący ok. 27 tys. egzemplarzy oraz 21 tytułów czasopism fachowych i pedagogicznych w bieżącej prenumeracie. Nadal uzupełniane są zbiory z zakresu pedagogiki, psychologii, socjologii, wprowadzane są też nowe pozycje z ekonomii i zarządzania, prawa, polityki, filozofii, kultury i wielu innych dziedzin zgodnie z potrzebami czytelników. Proces zapisu czytelnika, zamawiania przez niego książek oraz przedłużania wypożyczenia jest w pełni zautomatyzowany dzięki wprowadzonemu w 2016 roku programowi firmy Sokrates SOWA SQL. W 2011 roku wnętrza Biblioteki zostały po raz kolejny odnowione, pomieszczenia tworzą atmosferę pracy i sprzyjają skupieniu. Prezentowane są w niej prace lokalnych twórców i wystawy prac uczniów, odbywają się zajęcia biblioteczne, spotkania sieci, seminaria i warsztaty. Biblioteka organizuje również konferencje – w czasie pandemii – również online.
Obecnie dobrze wykształcona i kompetentna kadra – Beata Łukasiewicz-Lorent (kierownik od 2010 roku), Agnieszka Muszak (zatrudniona od 2005 roku) i Justyna Pawlak (½ etatu od 2019 roku) – organizuje konkursy, realizuje projekty edukacyjne współpracując z placówkami oświatowymi i instytucjami z terenu miasta i gminy Oborniki, publikuje swoje teksty w ogólnopolskiej prasie fachowej oraz jest obecna w mediach społecznościowych.
Wieloletnie funkcjonowanie Biblioteki Pedagogicznej nie byłyby możliwe bez życzliwości wielu osób i dobrze przygotowanej kadrze. Wymienić tu należy już nieżyjących: – kierowniczki – Zofię Pawlak, Irenę Pietz oraz Emilię Nowak oraz pracowników Bolesława Mullera oraz Feliksę Mullerową. Ponadto swoją bardzo ważną cegiełkę do istnienia Biblioteki dołożyli: Wiesława Banaszak (pracowała w bibliotece pedagogicznej 30 lat), Agnieszka Katarzyna Balcerowiak, Anna Ostrowska, Ewa Klimasek oraz Bartosz Nowicki.
Biblioteka, pomimo znaczących zmian, nadal pozostaje placówką wspierającą system oświaty. Wszyscy zainteresowani przyszłością młodego pokolenia, stanem jego edukacji i wychowania zdają sobie sprawę z tego, że wiek XXI nie może obejść się bez informacji i wiedzy. Miniony okres ponad 70-ciu lat pozwala mieć nadzieję, że i w następnych latach Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Poznaniu – Filia w Obornikach sprosta oczekiwaniom środowiska, dla którego została powołana.
